Beyin kanaması kafatası içinde, beyin dokusu, beyin boşlukları ve beyin yüzeyinde olan kanamalardır. Çok ciddi sakatlıklara ve ölüme sebep olabilir. Yılda yaklaşık 1 milyon insan beyin kanaması geçirmektedir.
Beyin kanamasına en sık hipertansiyon, beynin doğuştan damar bozuklukları, Anevrizma ve arteriovenöz malformasyon (AVM-damarların bir çeşit yapısal bozukluğu), beyin tümörleri, kan sulandırıcı maddeler, kafa travmaları, gençlerde amfetamin ve kokain kullanımı sebep olur.
Subaraknoid Kanama
Özellikle beyin damarlarında anevrizma kanamaları bu tipte kanamalar olup, genellikle bir kalp hastalığı nedeniyle kan sulandırıcı ilaçlar kullanması gereken, nispeten yaşlı kişilerde görülür. Oldukça şiddetli ve ani başlangıçlı, genel olarak hastalar tarafından “hayatımda yaşadığım en şiddetlisi” olarak tanımlanan bir baş ağrısı en önemli belirtisidir.
Subdural Kanama
Özellikle kafa travmaları nedeniyle meydana gelen subdural kanamalar, beynin zarları arasında adeta asılı şekilde bulunan “köprü toplardamarlar”ın yırtılması veya kopmasıyla oluşur. Bu damarlardaki basınç nispeten düşük olduğu için belirtileri olaydan iki dakika ila iki hafta arasında dahi ortaya çıkabilmektedir.
Epidural Kanama
Bu tür kanamalar tipik olarak temporal kemik adı verilen, kafatasının yanlarını oluşturan kemiklerin kırıkları nedeniyle, hemen bu kemiğin altında seyreden bir atardamarın yırtılması nedeniyle oluşur. En belirgin özelliği bilinç kaybını takiben, hastanın bilincinin bir dönem açılması ve sonra tekrar kaybolmasıdır. Bu döneme lucid interval, yani “aydınlık dönem” adı verilir.
Nedenleri
Beyin kanaması riskini artıran hastalıklar ve diğer yaygın nedenler şunlardır:
Yüksek Tansiyon
Beyin kanamasının en sık nedeni olan kronik yüksek tansiyon, damar duvarlarını zayıflatarak kanamalara neden olabilir.
Anevrizma
Damarın zayıf bir bölgesinin kan basıncı sebebiyle şişerek bir baloncuk oluşturmasıdır. Kimi anevrizmalar, henüz patlamadan, komşuluklarındaki hassas bölgeler nedeniyle göz kapağında düşüklük, görme kusurları gibi belirtilere neden olabilmektedir. Anevrizmalar patladığında ise beyin kanaması meydana gelir.
Kafa Travmaları
Özellikle trafik kazaları ve yüksekten düşme ile kafaya alınan darbeler sonrasında görülür.
Kan Damarı Anomalileri (Arteriyovenöz Malformasyonlar -AVM'ler)
Beynin içindeki ve çevresindeki kan damarlarındaki doğumsal olarak gelişen kimi zayıflıklar ve yanlış bağlantıları ifade eder, kanamaya neden olabilir.
Amiloid Anjiyopati
Bazen yaşlanma ve yüksek tansiyon ile ortaya çıkan kan damarı duvarlarının anormalisidir. Büyük bir kanamadan önce çok küçük, fark edilmez kanamalara neden olabilir.
Kanama Bozuklukları
Hemofili gibi kimi pıhtılaşma bozuklukları beyinde meydana gelebilecek mikro kanamaların kendi kendine durmasına engel olarak daha büyük kanamalara neden olabilirler.
Beyin Tümörleri
Beyinde meydana gelen tümörler de beyin kanamasına yol açabilir.
Belirtiler
Beyin kanamasının belirtileri her kişide farklı olabilir. Belirtiler kanamanın beyindeki yerine, şiddetine ve etkilenen doku miktarına bağlıdırlar. Semptomlar aniden veya zamanla gelişebilir. Aşamalı olarak kötüleşebilir veya aniden ortaya çıkabilirler.
Hafif bilinç bulanıklığı, sersemlik halinden koma haline değişen bilinç bozukluğu hali
Şiddetli baş ağrısı
Bulantı
Kusma
Baş dönmesi
Epilepsi nöbeti atağı
Kanamanın etkilediği beyin bölgesine bağlı olarak beyin fonksiyonlarında bozukluklar
Beyin kanamasını her zaman önceden anlamak mümkün değildir. Beynin kanamadan etkilenen bölgesine göre konuşmada bozukluk, kol ve bacakta kasılmalar, bilinç kaybı, sağ ya da sol tarafta uyuşma veya kuvvet kaybı ya da felç olabilir.